Vesso(-de-fourèst)
Ervilia sylvatica
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Vesce des bois.
Descripcioun :Aquelo grando vesso, dóu gènre Ervilia, se vèi dins lis Aup fin qu'en Savoìo. Trachis dins lis óuriero de bos e li melounié. Li vesso d'aquéu gènre pulèu nouvèu se destrìon dóu gènre Vicia emé mai 5 parèu de fuioun i fueio, uno dóusso de mens de 6 grano e mai enca. Aquelo, emé si flour blanco raiado de vióulet se recounèis eisadamen.
Usanço :Ramenten qu'èi pas counseia de manja de grano de vesso, que soun empouisounanto e dounon uno malautié néuroulougico, lou latirisme (presènci d'ODAP).
Port : Grando erbo
Taio : 80 à 200 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Ervilia
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 11 à 14 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 700 à 2200 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Melounié
- Bos clar
- Óuriero de bos
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éuropenco-Ouèst-asiatico
Ref. sc. : Ervilia sylvatica (L.) Schur, 1853
(= Vicia sylvatica L., 1753 )
Amaurilhoun
Vaccinium myrtillus
Ericaceae
Àutri noum : Agies, Maurilho, Aniroun, Eìse, Brimbalié.
Noms en français : Myrtille, Airelle.
Descripcioun :L'amaurié (aiges en Alouos 04) es uno pichoto planto bouissounouso que trachis sus li relarg safranous de mountagno. Fai de pichòti flour roujo en campano que se duerbon en meme tèms que li fueio. Se destrìo de l'aire-negre qu'a de fueio dentado e pas roundo.
Usanço :Cadun counèis lou bon goust dis amaurilhoun que podon èstre manjado de d'ùni biais (coume en tarto, ço que se fai proun dins d'ùni relarg dis Aup). Es un fru qu'a proun de qualita : èi riche en vitamino (A pèr la visioun au calabrun), en fibro, en antióussidant... Ei vertuous contro li proublèmo de memòri, la fouiro e proun enca. La tisano de fueio èi diuretico. Pèr pas aganta l'ekinococoso, vau mies faire couire li brimbello.
Port : Aubret
Taio : 15 à 50 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Vaccinium
Famiho : Ericaceae
Ordre : Ericales
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Champino
- Fourèst
- Tourbièro
Estànci : Coulinen à Aupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Vaccinium myrtillus L., 1753